To bardzo znana historia, powtarzana w niezliczonych poradnikach, podręcznikach psychologicznych i artykułach naukowych. W 1953 roku absolwenci kończący uniwersytet w Yale wzięli udział w eksperymencie dotyczącym planowania swojej przyszłości. Badacze pytali ich, czy – a jeśli tak to jak szczegółowo – opisali cele, które zamierzali osiągnąć.
Dwadzieścia lat później odnaleźli tych studentów i odkryli, że tych 3%, którzy zapisali szczegółowo swoje cele, osiągnęło więcej pod względem majątku, statusu społecznego, itp. niż 97% pozostałych razem wziętych.
Niesamowita opowieść, prawda?
Pokazuje skuteczność metod planowania celów i naprawdę uderza do wyobraźni…
Jest tylko jeden problem.
Na tyle na ile możemy dziś stwierdzić, to badanie nigdy się nie odbyło.
Zarówno próby dotarcia do pierwszej publikacji opisującej to badanie, jak i kontakt z samymi absolwentami Yale z rocznika ’53 pokazał, że to badanie prawdopodobnie nigdy nie miało miejsca. Po prostu w pewnym momencie zostało przytoczone jako anegdota i jest regularnie powtarzane od tego czasu.
Co ciekawe, proces, który jest w nim opisywany – zapisywanie konkretnych celów – jest faktycznie skuteczny, co potwierdzono wieloma innymi badaniami. Jednocześnie jednak mit eksperymentu z Yale daje wspaniały przykład tego jak fałszywe historie mogą stać się prawdziwym kanonem w tematyce psychologii sukcesu i rozwoju osobistego – i jak opowieści tego typu warto często przyjmować z pewną ostrożnością, traktując je jako barwne anegdoty, a niekoniecznie jako fakty.